ЛАБОРАТОРИЯ ИНФОРМАЦИОННЫХ ТЕХНОЛОГИЙ

О сайте Программы и тексты Словари Учебники Календарь Ссылки Контакт
Версия сайта для для мобильных телефонов
Tänäpäi on piätenčy, 19. sulakuudu 2024


Учебник PAGIZEMMO KARJALAKSE.
Автор Ольга Жаринова

LUGU 5

KYZYMYKSET. ВОПРОСЫ



Вопросительное предложение образуется при помощи вопросительных частиц -go, -bo, присоединяемых к тому слову, к которому относится вопрос. Частица -bo присоединяется обычно к местоимениям и наречиям, образуя вопросительные слова. Частица -go любое существительное или глагол может превратить в вопрос. Обратите внимание, что эти частицы всегда заднерядные, закон гармонии гласных на них не распространяется.
Слово с вопросительной частицей начинает предложение. Утвердительный ответ на такой вопрос может быть полным, с утвердительным словом muga 'так', da 'да', либо кратким.



Ken(bo)? Кто? Kenbo olet? Кто ты?
Kedä(bo)? Кого? Kedäbo vuotat? Кого ждёшь?
Mi(bo)? Что? Mibo rodih? Что случилось?
Midä(bo)? Чего? Midäbo kuuluu? Что (чего) слышно?
Äijy(go)? Сколько? Äijygo aigua on? Сколько времени?
Konzu(bo)? Когда? Konzubo tulet? Когда придёшь?
Kus(bo)? Где? Kusbo olit? Где был?
Kuspäi(bo)? Откуда? Kuspäi tulit? Откуда пришёл?
Mikse(bo)? Зачем? Miksebo sanoitto? Зачем сказали?
Mindäh(bo)? Почему? Mindähbo et syö? Почему не ешь?


- Terveh teile!
- Terveh!
- Olettogo työ tuttavat?
- Emmo ole.
- Tahton ezitellä minun ystäviä. Tämä on Miikul.
- Minä olen Vera.
- Hyväl mielel tunnustuin.

- Sinägo olet Vas'a Pekšujev?
- En. Minä en ole Vas'a Pekšujev. Minä olen Gauroin Peša. Tai mies on Vas'a.
- Andieksi.
- Ei mil.

- Kuule, kenbo tämä on?
- Kus?
- Kačo, pagizou Anninke.
- Etgo sinä händy tunne? Se on Vasil'an Iivanan poigu.
- A-aa. Mugagi minä arbain. Ihan on tuattahes.

- Ongo sinul aigua paista? - Есть ли у тебя время поговорить?
- On, vähäine. - Да, есть немного.
   
- Tuulougo pihal? - Дует на улице:
- Ga tuulou. - Да, дует.
   
- Koisgo ollah lapset? - Дома ли дети?
- Kois. - Дома.


Kielitiedo. Грамматика


Verbien taivutus. Спряжение глаголов


Лице-числовой показатель eliä (elä-) - жить sanuo (sano-) - сказать
-n minä elän en elä minä sanon en sano
-t sinä elät et elä sinä sanot et sano
-u, -y häi eläy ei elä häi sanou ei sano
-mmo, -mmö myö elämmö emmo elä myö sanommo emmo sano
-tto, -ttö työ elättö etto elä työ sanotto etto sano
-h hyö eletäh ei eletä hyö sanotah ei sanota


opastuo (opastu-) - учиться seizuo (seizo-) - стоять
minä ...................... minä ......................
sinä ...................... sinä ......................
häi ....................... häi .......................
myö ....................... myö .......................
työ ....................... työ .......................
hyö ....................... hyö .......................


NUMERUALAT. ЧИСЛИТЕЛЬНЫЕ




Perusnumerualat.
Количественные числительные
Jälletysnumerualat.
Порядковые числительные
0 nol'a  
1 yksi enzimäine
2 kaksi toine
3 kolme kolmas
4 nelli nelläs
5 viizi viijes
6 kuuzi kuvves
7 seiččie seiččemes
8 kaheksa kaheksas
9 yheksä yheksäs
10 kymmene kymmenes
11 yksitostu yhtestostu
12 kaksitostu kahtestostu
13 kolmetostu kolmastostu
14 nellitostu nellästostu
15 viizitostu viijestostu
16 kuuzitostu kuvvestostu
17 seiččietostu seiččemestostu
18 kaheksatostu kaheksastostu
19 yheksätostu yheksästostu
20 kaksikymmen kahteskymmenes
21 kaksikymmen yksi kahteskymmenes enzimäine
22 kaksikymmen kaksi kahteskymmenes toine
23 kaksikymmen kolme kahteskymmenes kolmas
24 kaksikymmen nelli kahteskymmenes nelläs
25 kaksikymmen viizi kahteskymmenes viijes
30 kolmekymmen kolmaskymmenes
40 nellikymmen nelläskymmenes
50 viizikymmen viijeskymmenes
60 kuuzikymmen kuvveskymmenes
70 seiččiekymmen seiččemeskymmenes
80 kaheksakymmen kaheksaskymmenes
90 yheksäkymmen yheksäskymmenes
100 sada suas
200 kaksisadua kahtessuas
300 kolmesadua kolmassuas
1000 tuhat tuhandes
10000 kymmenetuhattu kymmenestuhandes
100000 sadatuhattu suastuhandes
1000000 miljounu miljounnoi


MUSTA! ПОМНИ!

1/2 puoli 'половина' 1 1/2 puolitostu 'полтора'


Äijygo on? Сколько?
Kui äijy on? Как много?

С числительными (кроме 1) употребляется партитивная форма: 5 vuottu, 10 päiv, 2 piendy lastu, но: 1 lapsi, päivy, vuozi.